KTT có thể coi như đại diện của khuynh hướng hiện đại quốc tế trong kiến trúc. Kể từ thập niên 1950, những khu nhà kiểu KTT mọc lên khắp nơi trên thế giới. Riêng ở Việt Nam, có một điều rất độc đáo đã xảy ra: những người sống trong KTT đã thay đổi hoàn toàn hình dạng ban đầu của khu nhà.
Khi nói chuyện với khách hàng về đặc điểm của kiến trúc Hà Nội, chúng tôi thường có xu hướng thảo luận về nhà truyền thống Việt Nam, biệt thự kiểu Pháp hay nhà ống Việt cổ. Hiếm khi chúng tôi bàn về những phần diện tích mà người ta đã cơi nới thêm cho căn nhà của mình – chúng xuất hiện khắp nơi trong thành phố, với hầu hết mọi kiểu nhà. Chúng tôi càng hiếm khi bàn về những căn nhà tập thể (khu tập thể – KTT) – một ví dụ đặc biệt tiêu biểu cho việc cơi nới diện tích ở.
Những cú “lao ra” ngoạn mục
Những việc thay đổi tương tự trong đô thị được quản lý rất nghiêm ngặt và người sống trong các căn hộ thuộc dạng như KTT ở Việt Nam hoàn toàn không được phép cơi nới diện tích sống của mình bằng cách lấn ra đường hoặc làm thay đổi mặt tiền của toà nhà bằng bất cứ hình thức nào. Cho nên, người ta sẽ rất nhanh chóng rời khỏi những căn nhà thiếu diện tích để tìm một nơi ở khác rộng rãi hơn. Điều này dẫn đến rất nhiều khu nhà thuộc khuynh hướng hiện đại ở phương Tây không có người ở. Những sự thay đổi này bắt đầu xuất hiện từ năm 1984, đó là khi những người sống ở tầng một của các KTT sử dụng khoảng đất trống trước nhà để xây thêm phòng ở hoặc cửa hàng. Cùng thời điểm đó, những sự cơi nới diện tích cũng xuất hiện ở các tầng trên. Chiều dài cho phép của cái lồng sắt bên ngoài ban công chỉ là 60cm nhưng ngày nay, đã xuất hiện cả những cái lồng dài tới… 4m(!). Điều này chứng tỏ sự tài giỏi của những người sống trong đó…
”Nét đặc trưng” của kiến trúc Hà Nội
Trên thực tế, các chuyên gia nước ngoài cũng rất muốn cho phép người dân sống trong các toà nhà tương tự KTT ở nước họ cá nhân hoá nơi ở, không chỉ ở phần nội thất mà cả ngoại thất – tức bề ngoài căn nhà. Với các kiến trúc sư phương Tây, đây là xu hướng khắc phục sự đơn điệu, nhạt nhẽo và ít lôi cuốn của các toà nhà dạng khối. Yếu tố thứ hai hấp dẫn họ là những phần cơi nới đó cho thấy một sức sống, sự phát triển mạnh mẽ của đô thị và cả sự tự do không gò bó mà họ đang cố vượt qua nhiều khó khăn để có thể đưa được vào các công trình của mình.
Nếu chúng ta nhìn vào công trình của văn phòng kiến trúc Hà Lan MVRDV – một trong những văn phòng kiến trúc nổi tiếng nhất châu Âu – một khu nhà đặc biệt dành cho những người về hưu ở Amsterdam, chúng ta sẽ thấy nó không chỉ giống các KTT ở Hà Nội về phần bề mặt mà còn giống cả về những xúc cảm nảy sinh.
Hơn thế, toà nhà ở Hà Lan cũng thể hiện được sự đa dạng trên bề mặt, bắt nguồn từ thực tế là mỗi căn cộ đều có ban công với màu kính cửa sổ rất đặc biệt. Sự đa dạng này hoàn toàn có thể so sánh với bề mặt của các KTT ở Việt Nam (xem ảnh 1, 2, 3). Nhà riêng của kiến trúc sư Matthieu Poitevin ở Mulhouse (Pháp) cũng biểu thị được những cảm xúc như KTT ở Việt Nam. Một lần nữa chúng ta lại thấy những phần diện tích cơi nới.
Xem thêm:
2 Comments